Święta w Stanach Zjednoczonych

Święta w Stanach Zjednoczonych różnią się od świąt obchodzonych w Polsce. Niektóre święta amerykańskie wiążą się bezpośrednio z kulturą tego kraju, jak na przykład Thanksgiving (Święto Dziękczynienia). Inne, takie jak święta Bożego Narodzenia, obchodzone są w trochę inaczej niż w Polsce. Jakie są najpopularniejsze święta w Stanach Zjednoczonych?

New Year’s Day

Tak jak w każdym kraju na świecie, w USA pierwszego stycznia obchodzi się pierwszy dzień nowego roku. O północy tradycyjnie ogląda się pokazy fajerwerków. Pierwszy dzień nowego roku jest dniem wolnym od pracy. Kojarzy się z wprowadzeniem w życie postanowień noworocznych (New Year’s resolutions). Symbolem Nowego Roku jest Baby New Year – stary rok przedstawiony jest jako starzec, a nowy jako dziecko. Rodzice pierwszego dziecka urodzonego pierwszego stycznia, na przykład w danym szpitalu, czy mieście, często otrzymują prezenty od lokalnych władz. Dzień wcześniej ma miejsce New Year’s Eve, czyli Sylwester. Popularne jest świętowanie Sylwestra na ulicach największych miast Stanów Zjednoczonych.

Jednym z najsłynniejszych miejsc do świętowania nadejścia Nowego Roku jest Times Square w Nowym Jorku. Sylwestra na Times Square świętuje się od 1904 roku. Szacuje się, że ostatni dzień roku świętuje w tym miejscu świętuje około miliona ludzi. Dokładnie minutę przed północą ma miejsce tzw. ball drop. Na dachu budynku One Times Square znajduje się kula na maszcie. Świętowanie rozpoczyna się od około godziny osiemnastej, kiedy kula wjeżdża na sam szczyt masztu, po to żeby zostać opuszczona o godzinie 23:59. W międzyczasie mają miejsce występy gwiazd, co roku wybiera się też osobę, która naciśnie przycisk aktywujący ball drop. W poprzednich latach byli to m.in. Muhammad Ali, Cyndi Lauper, Bill i Hillary Clinton oraz Lady Gaga. Od 2010 roku wybierany jest również artysta, który o północy śpiewa utwór Johna Lennona „Imagine”. Wykonali go m.in. Taio Cruz, CeeLo Green czy Jessie J.

Martin Luther King Jr. Day

Święto upamiętniające Martina Luthera Kinga Jr. obchodzone w trzeci poniedziałek stycznia (okolice 15 stycznia – urodzin Martina Luthera Kinga). King był działaczem na rzecz uprawnienia Afroamerykanów. W 1964 otrzymał Pokojową Nagrodę Nobla. Został zamordowany 4 kwietnia 1968. Święto zostało ustanowione przez prezydenta Ronalda Reagana 2 listopada 1983 roku. Są tylko dwa federalne święta w Stanach Zjednoczonych, oprócz Martin Luther King Day, upamiętniające osoby z historii – Columbus Day i Washington’s Birthday.

Wiele wydarzeń z okazji tego dnia odbywa się w Atlancie w stanie Georgia, rodzinnym mieście Martina Luthera Kinga. Organizowane są marsze, parady i biegi charytatywne, a niektóre muzea oferują tego dnia darmowe wejście.

Valentine’s Day

Dzień św. Walentego, czyli Święto Zakochanych, obchodzone jest na całym świecie, również w Stanach, 14 lutego. Tradycyjnie tego dnia wysyła się kartki walentynkowe swoim drugim połówkom. Do popularyzacji tego święta przyczynił się Walter Scott, szkocki pisarz żyjący na przełomie XVII i XVIII wieku, nie jest to więc, jak się uważa, święto amerykańskie. Historia tego święta w Stanach Zjednoczonych sięga XIX wieku, kiedy to Esther Howland rozpowszechniła zwyczaj wysyłania kartek walentynkowych, zakładając firmę produkującą takie kartki. W dzień Walentynek (Valentine’s Day) zakochani obdarowują się drobnymi upominkami.

St. Patrick’s Day

W Stanach mieszka wielu Irlandczyków oraz osób o irlandzkim pochodzeniu. Z tego powodu, również w Stanach obchodzi się Dzień Świętego Patryka. Św. Patryk jest patronem Irlandii i jego święto obchodzi się w dzień jego śmierci (17 marca). Symbolem tego święta jest koniczyna – symbol Irlandii. Legenda głosi, że św. Patryk użył koniczyny podczas chrystianizacji Irlandii do wytłumaczenia pojęcia Trójcy Świętej. Z St. Patrick’s Day kojarzy się również kolor zielony – jednym ze sposobów obchodzenia tego święta w Stanach Zjednoczonych jest farbowanie tego dnia rzeki Chicago River na zielono. Z kolei w Nowym Jorku odbywa się parada z okazji dnia św. Patryka. Trwa od około 11 do 17, a jej uczestnicy przechodzą kolejno przez 44^th Street, Piątą Aleję, gdzie znajduje się katedra św. Patryka, aż do 79^th Street.

Washington’s Birthday

Święto upamiętniające urodziny Jerzego Waszyngtona, który był pierwszym prezydentem Stanów Zjednoczonych. Obchodzi się to święto w trzeci poniedziałek lutego, w okolicach 22 lutego, czyli urodzin prezydenta. Jest znane również jako President’s Day i w niektórych stanach upamiętnia wszystkie osoby, które były prezydentami Stanów Zjednoczonych.

Tradycyjne ciasto, które związane jest z tym świętem to placek wiśniowy. Dlaczego akurat placek wiśniowy? Wiąże się z nim historia z dzieciństwa Jerzego Waszyngtona. Podobno sześcioletni Waszyngton otrzymał od ojca siekierę i polubił ścinanie wszystkiego co napotkał. Zaczął obcinać korę drzewa wiśniowego rosnącego w ogrodzie, aż to w końcu uschło. Kiedy ojciec spytał, kto ściął korę, Waszyngton wypowiedział słynne słowa „I cannot tell a lie, you know I cannot tell a lie! I did, I cut it with my hatchet.” (Nie potrafię kłamać, wiesz, że nie potrafię kłamać! To ja, ściąłem je moją siekierą).

Easter

Wielkanoc to chrześcijańskie święto upamiętniające zmartwychwstanie Jezusa Chrystusa. Jest to ruchome święto obchodzone w pierwszą niedzielę po pierwszej pełni księżyca następującej po pierwszym dniu wiosny. Easter nie jest publicznym świętem, dlatego nie jest dniem wolnym od pracy. Jednak dlatego że wypada w niedzielę większość firm i sklepów może mieć krótsze godziny otwarcia lub w ogóle mogą być zamknięci.

Jajka to typowe wielkanocne jedzenie. Oprócz jajecznych potraw oraz dekorowania jajek w USA popularną tradycją jest organizowanie poszukiwań jajek. Jest to rodzinna zabawa podczas której dzieci szukają schowanych przez Zajączka Wielkanocnego jajek. Mogą to być dekorowana prawdziwe jajka, ale bardziej popularne są czekoladowe jajka lub plastikowe, które mają w środku małą nagrodę.

April Fool’s

Prima Aprilis to dzień obchodzony 1 kwietnia. Tradycją tego święta w Stanach Zjednoczonych jest robienie żartów (pranks) swoim znajomym i rodzinie. Żarty robią też niektóre firmy czy instytucje, na przykład podając nieprawdziwe informacje. W 1996 roku, sieć restauracji Taco Bell podała informację o tym, że zakupili Liberty Bell (Dzwon Wolności, symbol niepodległości USA) i zmieniają jego nazwę na Taco Liberty Bell.

Trudno jest dokładnie powiedzieć, jak powstało to święto, ponieważ istnieje kilka różnych teorii. Jedną z nich głosi, że sięga czasów cesarza Konstantyna I Wielkiego. Po tym jak nadworni błaźni powiedzieli cesarzowi, że lepiej rządziliby imperium, cesarz zgodził się, aby jeden z nich o imieniu Kugel został cesarzem na jeden dzień. Kugel wydał tego dnia dekret wzywający do absurdalnych zachowań. Od tego czasu stało się to coroczną tradycją. Niestety, powyższa teoria, zaproponowana przez profesora Boskina z Uniwersytetu Bostońskiego, sama okazała się primaaprilisowym żartem – profesor przyznał się do tego, że sam wymyślił historię o cesarzu i błaźnie.

Cinco De Mayo

Cinco De Mayo, czyli piątego maja to święto kultury meksykańskiej w USA. Obecnie obchodzenie tego święta w Stanach Zjednoczonych jest bardzo popularne, o wiele bardziej niż w Meksyku, z którego się wywodzi. Oryginalnie święto miało upamiętniać zwycięstwo Meksyku nad Imperium Francuskim pod Pueblą w maju 1862. Cinco De Mayo świętuje się na paradach, zwłaszcza w miejscach zamieszkanych przez meksykańskie społeczności. Podczas obchodów tego święta w Stanach Zjednoczonych popularne jest jedzenie potraw kuchni meksykańskiej, takich jak tacos oraz mole poblano.

Mother’s Day

Dzień Matki obchodzi się w maju, zarówno w Polsce, jak i w Stanach. W Polsce jednak jest to święto nieruchome – obchodzone 26 maja. W Stanach zaś zawsze obchodzi się je w drugą niedzielę maja. Początki tego święta w Stanach sięgają 1858 roku, kiedy to pewna nauczycielka, Ann Maria Reeves, ogłosiła Dni Matczynej Pracy. W 1872 Julia Ward Howe postulowała, aby Dzień Matki był obchodzony 2 czerwca, jednak propozycja nie przyjęła się. Dopiero córka Ann Marii Reeves, Anna Jarvis ustanowiła Dzień Matki w 1905 roku.

Armed Forces Day

Amerykańskie święto wojska przypada na trzecią sobotę maja. Po raz pierwszy było obchodzone w 1950 roku aby uhonorować żołnierzy amerykańskich sił zbrojnych – armii (U.S. army), marynarki wojennej (U.S. Navy), sił powietrznych (U.S. Air Force), Korpusu Piechoty Morskiej Stanów Zjednoczonych (U.S. Marine Corps) oraz Straży Wybrzeża Stanów Zjednoczonych (U.S. Coast Guard). Tego dnia odbywają się różne wydarzenia, takie jak parady i pokazy wojskowe.

Memorial Day

Święto obchodzone w Stanach w ostatni poniedziałek maja. Upamiętnia ono żołnierzy poległych na służbie. Tego dnia Amerykanie odwiedzają groby żołnierzy, aby wspomnieć tych, którzy zginęli. Początkowo Memorial Day nazywany był Decoration Day, ponieważ tego dnia dekorowano groby żołnierzy kwiatami i wieńcami. Po raz pierwszy ten dzień był obchodzony w 1868 roku na Arlington National Cemetery aby upamiętnić bohaterów wojny secesyjnej. W 1873 roku, Memorial Day stał się oficjalnym świętem w stanie Nowy Jork. Memorial Day to nieoficjalnie początek sezonu letniego w Stanach Zjednoczonych.

Father’s Day

Dzień ojca w Stanach Zjednoczonych przypada w trzecią niedzielę czerwca, a w Polsce 23 czerwca. Obchody dnia ojca zaproponowała w 1909 roku Sonora Smart Dodd. Chciała w ten sposób upamiętnić swojego ojca, który po śmierci matki samotnie wychowywał ją i jej pięcioro rodzeństwa. W 1972 roku prezydent Nixon ustanowił oficjalne obchody Dnia Ojca w trzecią niedzielę czerwca.

Independence Day

Amerykańskie Święto Niepodległości, obchodzi się 4 lipca na pamiątkę ogłoszenia Deklaracji Niepodległości 4 lipca 1776 roku. Oficjalne odłączenie się trzynastu kolonii od korony brytyjskiej tak naprawdę miało miejsce 2 lipca 1776, jednak Deklaracja Niepodległości została zaakceptowana dopiero 4 lipca. Independence Day kojarzy się przede wszystkim z pokazami fajerwerków i spotkaniami z rodziną. Jest to dzień wolny od pracy. Co ciekawe, zarówno John Adams i Thomas Jefferson, jedyni prezydenci USA, którzy byli również obecni przy podpisywaniu konstytucji zmarli tego samego dnia – 4 lipca 1826, w 50. rocznicę podpisania Deklaracji Niepodległości. Inny ojciec-założyciel, prezydent Stanów Zjednoczonych James Monroe, również zmarł 4 lipca, tyle, że pięć lat później.

Tego dnia na terenie całego kraju organizowane są parady i pokazy fajerwerków. Jedną z najdłużej organizowanych parad z okazji tego święta w Stanach Zjednoczonych jest Bristol Fourth of July Parade, organizowana w Bristolu w stanie Rhode Island. Bristol to niewielkie miasto, liczy zaledwie 22 tysięcy mieszkańców, jednak ze względu na tradycję parady na Dzień Niepodległości nazywa się to miasto America’s most patriotic town (najbardziej patriotycznym miastem Ameryki). Parada z okazji czwartego lipca jest organizowana od 1785 roku i bierze w niej udział około 200 tysięcy ludzi. Oprócz tradycyjnej parady, w Bristolu tego dnia odbywają się tzw. pageants, czyli wybory miss – Miss Fourth of July oraz Little Miss Fourth of July.

Labor Day

Święto pracy obchodzone w pierwszy poniedziałek września. Świętem państwowym stało się w 1894 roku, a po raz pierwszy obchodzono je 5 września 1882 w Nowym Jorku dzięki Central Labour Union. Członkowie tego związku zawodowego chcieli mieć święto, które upamiętniałoby robotników. Dzień święta w Stanach Zjednoczonych jest nieoficjalnie uważany za koniec wakacji. W Kanadzie to święto również jest obchodzone tego samego dnia.

Patriot Day

Święto to zostało ustanowione po atakach terrorystycznych na World Trade Center 11 września 2001 roku. Upamiętnia ono ponad 2 tysiące ofiar zamachu z 2001 roku. O godzinie 8:46, czyli wtedy gdy rozbił się pierwszy samolot, pamięć ofiar czci się minutą ciszy. Flagi USA są tego dnia opuszczone do połowy masztu.

W Stanach obchodzi się również Patriots’ Day i jest to zupełnie inne święto. Patriots’ Day wypada w trzeci poniedziałek kwietnia. Upamiętnia ono bitwę pod Lexington oraz bitwę pod Concord. Patriots’ Day obchodzi się tylko w czterech stanach – Massachusetts, Maine, Wisconsin i Connecticut. W Lexington w stanie Massachusetts, co roku odbywa się rekonstrukcja bitwy. Z kolei w Bostonie, zawsze w Patriots’ Day odbywa się słynny Maraton Bostoński. Jest to najsłynniejszy tego typu bieg w USA, w którym bierze udział około 30 tysięcy osób. Wydarzenie co roku przyciąga 500 tysięcy widzów.

Mayflower Day

Święto obchodzone 16 września. Mayflower był żaglowcem, na którym w 1620 roku do Ameryki przypłynęli pierwsi koloniści angielscy – pielgrzymi. Byli to głównie purytanie z hrabstwa Nottingham w Wielkiej Brytanii. 16 września 1620 pielgrzymi wyruszyli z Plymouth w Wielkiej Brytanii. Ich podróż trwała 66 dni – do Plymouth Rock w Ameryce przybyli 21 listopada.

Citizenship Day

Święto znane też jako Constitution Day, czyli Dzień Konstytucji, obchodzi się 17 września na pamiątkę wydarzeń z roku 1787, kiedy na konwencji filadelfijskiej została podpisana konstytucja. Citizenship Day to także święto wszystkich, którzy otrzymali obywatelstwo amerykańskie.

General Pulaski Memorial Day

Święto upamiętniające Kazimierza Pułaskiego, bohatera amerykańskiej wojny o niepodległość. Kazimierz Pułaski urodził się w 1745 roku w Polsce, a w 1772 wyemigrował do Stanów. Zginął w wyniku odniesionych obrażeń po bitwie pod Savannah. Co roku, 11 października, w rocznicę jego śmierci obchodzi się General Pulaski Memorial Day – w Nowym Jorku organizowana jest parada Pulaski Day Parade.

Poza tym, w miejscach, gdzie mieszka amerykańska polonia (głównie Chicago) obchodzi się również Casimir Pulaski Day. To święto odbywa się w pierwszy poniedziałek marca i jest też okazją do świętowania polskiego pochodzenia.

Columbus Day

Dzień Kolumba, czyli dzień upamiętniający odkrycie Ameryki przez Krzysztofa Kolumba 12 października 1492. W Stanach Zjednoczonych to święto obchodzi się w drugi poniedziałek października a w innych krajach Ameryki 12 października. Co ciekawe, obecnie wiemy już, że Ameryka tak naprawdę nie została odkryta przez Kolumba. Wikingowie już w XI wieku dopłynęli do Newfoundland. Dzień Kolumba jest też okazją do świętowania dla włoskich społeczności w Stanach (Kolumb był z pochodzenia Włochem). Największa parada upamiętniająca zasługi Amerykanów o włoskim pochodzeniu odbywa się w Nowym Jorku i przyciąga około 35 tysięcy osób.

Dzień Kolumba to też kontrowersyjne święto. Dopłynąwszy do Ameryki, Kolumb napotkał na swojej drodze tubylców, którzy zamieszkiwali wtedy tereny Ameryki Północnej. Wielu ludzi, głównie Indian którzy mieszkają obecnie w tzw. rezerwatach na terenie Stanów Zjednoczonych sprzeciwia się świętowaniu tego dnia, gdyż jak wiadomo, Kolumb wcale nie traktował Indian jak przyjaciół. Aby podbić tereny Ameryki Północnej, wielu z nich zamordował, a wielu zniewolił. Niektórzy uważają, że taka postać historyczna nie powinna być mimo swoich osiągnięć uważana za bohatera.

Halloween

Halloween to święto obchodzone 31 października. Historia Halloween sięga tradycji celtyckich i pogańskich. Nazwa pochodzi od All Hallow’s Eve (przeddzień święta zmarłych). Tego dnia ludzie przebierają się za duchy, potwory, celebrytów czy postacie z filmów. Najpopularniejszą tradycją na Halloween jest trick or treating. Przebrane dzieci chodzą od domu do domu prosząc o cukierki. Jeśli nie otrzymają żadnych słodyczy, mogą zrobić gospodarzom psikus (trick).

Jednym z symboli Halloween jest Jack-o’-lantern, czyli lampa halloweenowa zrobiona z dyni. Według legendy, irlandzki mężczyzna imieniem Jack spotkał na swojej drodze diabła i zgodził się sprzedać mu duszę za butelkę piwa. Najpierw jednak namówił diabła, aby zmienił się w monetę, którą zapłaci za napoje. Wtedy Jack schował monetę do kieszeni, w której miał również krzyż. W ten sposób diabeł nie mógł się wydostać. Jack uwolnił go dopiero, kiedy ten przysiągł, że ten nie weźmie jego duszy po śmierci. Kilka lat później Jack znów oszukał diabła, wabiąc go na drzewo. Nie pozwolił mu z niego zejść, dopóki diabeł nie obiecał, że nie zabierze jego duszy po śmierci.

W końcu jednak Jack umarł i nie został wpuszczony do nieba, ponieważ nie był dobrym człowiekiem. Kiedy poszedł do piekła, diabeł również go nie wpuścił. Dał mu za to płonący węgielek, który miał oświetlać mu drogę podczas drogi przez wieczną ciemność. Jack wydrążył z rzepy lampion, żeby nie trzymać węgielka w dłoni i w ten sposób powstało Jack-o’-lantern.

Veterans Day

Dzień Weteranów, obchodzony 11 listopada. Święto zostało ustanowione w 1919 roku przez prezydenta Woodrowa Wilsona pod nazwą Dzień Rozejmu, aby uczcić koniec I wojny światowej. Dopiero w 1954 roku prezydent Dwight Eisenhower ustanowił ten dzień świętem narodowym. Ma ono na celu upamiętnienie weteranów wojennych oraz podziękowanie im za służbę krajowi. Tego dnia na terenie całego kraju odbywają się parady i zgromadzenia publiczne.

Największa parada, w której uczestniczy około 25 tysięcy ludzi, odbywa się w Nowym Jorku. Rozpoczyna się na Piątej Alei, potem idzie wzdłuż 23^rd Street, aż do 56^th Street. Wydarzenie jest organizowane od 1919 roku i rozpoczyna się od ceremonii złożenia wieńców przy Eternal Light Flagstaff, czyli pomniku w Madison Square Park upamiętniającym powrót żołnierzy USA do kraju po I wojnie światowej.

Thanksgiving

Thanksgiving czyli święto Dziękczynienia, obchodzi się zarówno w Stanach Zjednoczonych jak i w Kanadzie. W Kanadzie Święto Dziękczynienia wiąże się z wydarzeniami z 1578 roku. Angielski odkrywca Martin Frobisher próbował znaleźć przejście do Chin, jednak udało mu się jedynie założyć osadę w Kanadzie. Aby podziękować za przeżycie tak długiej podróży, wyprawił ucztę na terenie obecnych prowincji Nowa Fundlandia i Labrador. W Kanadzie Święto Dziękczynienia obchodzi się w drugi poniedziałek października.

Historia tego święta w Stanach Zjednoczonych sięga 1621 roku kiedy grupa angielskich pielgrzymów celebrowała zbiory ucztując z rdzennymi mieszkańcami Ameryki Północnej. Święto obchodzi się w czwarty czwartek listopada. Najpopularniejsze potrawy na Thanksgiving to pieczony indyk, sos żurawinowy oraz placek dyniowy.

Piątek po Thanksgiving to tzw. Black Friday (Czarny Piątek). Tego dnia sklepy w USA oferują ponad 50% obniżki cen. Jest to rozpoczęcie sezonu zakupów świątecznych. W poniedziałek po Black Friday ma miejsce Cyber Monday, czyli dzień, w którym obniżki możemy znaleźć w amerykańskich sklepach internetowych.

Christmas Day

Boże Narodzenie (Christmas) obchodzone jest, tak jak w Polsce, 25 grudnia. W Polsce jednak ważniejszym dniem jest Wigilia, którą obchodzimy 24 grudnia. W Stanach Zjednoczonych nie obchodzi się Wigilii Bożego Narodzenia, a dzieci dostają prezenty w świąteczny poranek 25 grudnia. Dodatkowo, nie ma czegoś takiego jak Drugi Dzień Świąt. 26 grudnia to normalny dzień pracy w Stanach Zjednoczonych. Co ciekawe, Jezus prawdopodobnie wcale nie urodził się w grudniu, jednak w wielu krajach w Europie obchodziło się wtedy przesilenie zimowe. Prawdopodobnie data została wybrana jako umowna. Symbole tego święta w Stanach Zjednoczonych, takie jak choinka czy jemioła mają swoje źródło w wierzeniach pogańskich.

W Północnej Karolinie znajduje się niewielka miejscowość, która liczy zaledwie niewiele ponad sześciuset mieszkańców. McAdenville, bo tak się nazywa, w czasie Bożego Narodzenia zmienia się w Christmas Town USA. Całe miasteczko jest wtedy ozdobione świątecznymi lampkami i innymi dekoracjami. Szacuje się, że lampek jest ponad pół miliona, nie licząc tych które zawieszane są na prywatnych posesjach. Tradycja rozpoczęła się w 1956 roku, kiedy lokalna firma Pharr Yarns zaczęła dokładać się do rachunków za elektryczność w okresie świątecznym, tak aby nikt nie musiał płacić więcej za to, że udekorował dom na święta. W zamian, mieszkańcy zawieszali dekoracje świąteczne na terenie całej miejscowości. Christmas Town w okresie świątecznym odwiedza około 600 tysięcy osób. Pierwsze tysiąc osób, które odwiedzą miasteczko każdego dnia, otrzymuje darmową gorącą czekoladę i kettle corn (słodki popcorn).

To były święta obchodzone w Stanach Zjednoczonych. Kilka z nich świętuje się również w Polsce. A co z typowo polskimi świętami? Sprawdź jak brzmią nazwy świąt obchodzonych w Polsce po angielsku w artykule nazwy świąt w języku angielskim.

Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej o amerykańskich zwyczajach, koniecznie zajrzyj na wpis o najpopularniejszych daniach w USA.