Present Simple: czas teraźniejszy
Present Simple, czyli czas teraźniejszy prosty, to jedno z najbardziej podstawowych zagadnień dotyczących języka angielskiego. Nauka języka angielskiego zaczyna się zazwyczaj od poznania właśnie tego czasu. Present Simple wyróżnia się dwiema konstrukcjami zdania – z czasownikiem to be oraz z pozostałymi czasownikami. Tak jak każdy czas gramatyczny w języku angielskim, czas Present Simple ma określone użycie i charakterystyczne dla siebie słówka angielskie. Czym charakteryzuje się Present Simple, jak wygląda i kiedy go stosować?
Spis treści
Present Simple: konstrukcja zdania twierdzącego
Ogólna konstrukcja zdania twierdzącego w czasie Present Simple jest bardzo prosta i wygląda następująco:
Osoba + czasownik + reszta zdania
I work in a factory.
She works in an office.
Pracuję w fabryce.
Ona pracuje w biurze.
Ćwiczenie z konstrukcji zdania twierdzącego
Present Simple: odmiana czasownika regularnego
Czasownik w języku angielskim odmienia się przez osoby, tak samo jak w innych językach. Na szczęście, w przypadku języka angielskiego w czasie Present Simple jest to wyjątkowo proste. Musimy pamiętać jedynie o dodanie końcówki -s w trzeciej osobie liczby pojedynczej. Poniżej tabela z odmianą czasownika work.
Oto przykłady jak zachowuje się zdanie w różnych osobach w czasie Present Simple. Jak widać, nic nie musimy zmieniać oprócz dodania do czasownika końcówki -s w trzeciej osobie liczby pojedynczej.
| I | work | in a factory. | – | Ja pracuję w fabryce. |
| You | work | in a factory. | – | Ty pracujesz w fabryce. |
| He | works | in a factory. | – | On pracuje w fabryce. |
| She | works | in a factory. | – | Ona pracuje w fabryce. |
| It | works | in a factory. | – | To działa dobrze. |
| We | work | in a factory. | – | My pracujemy w fabryce. |
| They | work | in a factory. | – | Oni pracują w fabryce. |
Ćwiczenia z odmiany czasownika regularnego w czasie Present Simple
Uwaga!
Jeśli czasownik kończy się na -o, -ch, -sh, -ss lub -x musimy dodać końcówkę -es.
go – goes
Przykłady:
Ja chodzę do kina.
Ona chodzi do kina.
Jeżeli czasownik kończy się na spółgłoskę i -y, w 3. osobie liczby pojedynczej musimy zamienić -y na -ie i dopiero dodać końcówkę -s. Takie czasowniki to np. to study, to cry, to try.
y → ie + s
Ja się uczę. / On się uczy.
Ja płaczę. / Ona płacze.
Ja próbuję. / Ono próbuje.
Present Simple: konstrukcja zaprzeczenia
Język angielski wymaga czasownika posiłkowego do/does również do konstrukcji zaprzeczenia (negative). Dodatkowo do tworzenia przeczeń używane jest angielskie słówko not.
Osoba + do/does + not + czasownik + reszta zdania
I do not have a job.
She does not go to school.
Ja nie mam pracy.
Ona nie chodzi do szkoły.
Podobnie jak w pytaniach, w 3. osobie liczby pojedynczej używamy czasownika posiłkowego does, po czym posługujemy się formą podstawową czasownika głównego. Niepoprawnie jest powiedzieć:
Przydatne skróty:
does + not = doesn’t
Warto używać powyższych skrótów, ponieważ są bardzo często stosowane potocznie, jednak w tekstach oficjalnych lepiej trzymać się pełnych form do not i does not.
Ćwiczenie z konstrukcji zaprzeczenia
Present Simple: konstrukcja pytania
Język angielski wymaga użycia tzw. czasownika posiłkowego (auxiliary verb) aby skonstruować pytanie. Dla czasu Present Simple czasownikiem posiłkowym jest odpowiednio do lub does (3. osoba liczby pojedynczej). Oto ogólna konstrukcja pytania:
Do/does + osoba + czasownik + reszta zdania
Do you like chocolate?
Does he play football?
Czy ty lubisz czekolade?
Czy on gra w piłke?
Jak widać na przykładzie, do 3. osoby liczby pojedynczej użyliśmy czasownika posiłkowego does. Co wtedy z czasownikiem głównym? Końcówkę -s dodaliśmy już do czasownika posiłkowego, więc nie ma potrzeby dodawania -s do czasownika głównego. Niepoprawnie jest powiedzieć:
| Do | + | I you we they | Does | + | he she it |
|---|
Dowiedz się więcej o czasowniku do/does z wpisu do czy does.
Ćwiczenia z konstrukcji pytania
Present Simple: krótkie odpowiedzi
Aby odpowiedzieć na pytanie w Present Simple, możemy użyć krótkich odpowiedzi. Aby to zrobić, do słowa Yes lub No dodajemy osobę oraz odpowiednią formę czasownika posiłkowego to do. Odpowiadając przecząco należy również zaprzeczyć do lub does słowem not.
Do you like her?
Yes, I do. | No, I don’t. |
Yes, I don’t. | No, I do. |
Ćwiczenie z krótkich odpowiedzi w czasie Present Simple
Pytania z zaprzeczeniem
Pytania możemy również zaprzeczać. Takich pytań używamy gdy chcemy się upewnić lub „z góry” znamy odpowiedź na pytanie. Oto konstrukcja pytania z zaprzeczeniem:
Don’t/doesn’t + osoba + czasownik + reszta zdania
Don’t you live here?
Doesn’t she work with you?
Czy ty przypadkiem tu nie mieszkasz? (jesteśmy prawie pewni, że ta osoba tu mieszka)
Czy ona przypadkiem nie pracuje z tobą? (jesteśmy prawie pewni, że ona pracuje z tą osobą)
Present Simple: czasownik to be
Język angielski wyróżnia dwa przypadki, w których musimy zmienić formę podstawową czasownika w czasie Present Simple :
czasownik to be
Czasownik to be (być) jest czasownikiem nieregularnym i odmienia się przez osoby. W czasie Present Simple odmienia się w następujący sposób:
Konstrukcja zdania twierdzącego z czasownikiem to be
Osoba + to be + reszta zdania
She is a doctor.
Jack and Emma are hungry.
I am in the park.
Ona jest lekarzem.
Jack i Emma są głodni.
Jestem w parku.
Przydatne skróty:
| I am = I’m | we are = we’re |
| you are = you’re | you are = you’re |
| she is = she’s he is = he’s it is = it’s | they are = they’re |
Uwaga!
Język angielski ma inne zasady co do tworzenia pytań i przeczeń z czasownikiem to be niż co do tworzenia pytań z czasownikami opisującymi czynności. Nie potrzebujemy bowiem czasownika posiłkowego do/does.
Konstrukcja zaprzeczenia z czasownikiem to be
Do tworzenia przeczeń z to be również używamy słowa not.
Osoba + to be + not + reszta zdania
He is not present.
I am not tired.
On nie jest obecny.
Ja nie jestem zmęczony/zmęczona.
Przydatne skróty:
Potoczny język angielski charakteryzuje się częstym użyciem form skróconych. Warto pamiętać że bardziej formalny język angielski czy Business English rządzi się innymi prawami – używając języka bardziej formalnego lepiej nie skracać form to be.
they are not = they’re not / they aren’t
Nie istnieje forma:
Konstrukcja pytania z to be
To be + osoba + reszta zdania
Are you here?
Is she okay?
Czy jesteś tutaj?
Czy wszystko z nią w porządku?
Krótkie odpowiedzi z to be
Aby odpowiedzieć na pytanie z czasownikiem to be w czasie Present Simple, możemy użyć krótkich odpowiedzi. Tworzymy je dodając do słowa Yes albo No osobę i czasownik posiłkowy. Dodatkowo, zaprzeczamy czasownik posiłkowy przy pomocy słówka not, jeśli odpowiadamy przecząco.
Are you happy?
Yes, I am. | No, I’m not. |
Yes, I am not. | No, I am. |
Pytania z zaprzeczeniem z to be
Zaprzeczać możemy również pytania z to be. Używamy do tego skróconej formy zaprzeczonego czasownika posiłkowego (aren’t, isn’t). Przy pytaniach z zaprzeczeniem nie używamy pełnych form are not oraz is not.
Aren’t/isn’t + osoba + reszta zdania
Isn’t she beautiful?
Aren’t they here?
Czyż ona nie jest piękna?
Nie ma ich tutaj? (Jesteśmy przekonani, że tu są lub powinni być)
Uwaga!
Co w przypadku, gdy zadajemy sami sobie pytanie? Wiemy już, że nie istnieje forma amn’t, a więc nie możemy użyć skróconej formy na początku pytania. Wyjątkowo posługujemy się wtedy czasownikiem posiłkowym aren’t.
Czyż nie jestem najszczęśliwszą dziewczyną na świecie?
Ćwiczenia z czasownikiem to be
Present Simple: charakterystyczne słowa i wyrażenia
Istnieje wiele słów, które można uznać za „charakterystyczne” dla czasu Present Simple. Są to głównie słówka angielskie używane do określenia regularności czy powtarzalności wykonywanej czynności.
w każdy poniedziałek / każdego dnia / tygodnia / miesiąca / roku
raz / dwa / trzy razy dziennie
w środy / w czwartki
Oprócz tego bardzo charakterystyczne dla czasu Present Simple są tzw. adverbs of frequency, czyli przysłówki częstotliwości. Należą do nich poniższe słówka angielskie:
never – nigdy
W zdaniu przysłówki częstotliwości zazwyczaj stoją pomiędzy osobą a czasownikiem.
(powtarzająca się czynność)
(powtarzająca się czynność)
There is / There are
W czasie Present Simple możemy stosować konstrukcję There is / There are, dzięki której możemy powiedzieć, że “coś się tu znajduje”.
W lodówce jest jabłko.
W lodówce są dwa jabłka.
Present Simple: użycie
Czasu Present Simple możemy użyć w wielu sytuacjach:
1. Czynności powtarzające się
Jeśli mówimy o czynnościach, które się powtarzają, dzieją się regularnie, używamy Present Simple.
Spotykamy się w każdy piątek.
Ona zawsze je płatki na śniadanie.
2. Stany, fakty
Present Simple używamy również mówiąc o faktach lub stanach.
On mieszka w Nowym Jorku.
Ona jest głodna.
3. Ogólne prawdy o świecie
Present Simple używamy również do opisywania ogólnych, niepodważalnych prawd o świecie.
Słońce wschodzi na wschodzie i zachodzi na zachodzie.
Woda wrze w 100 ℃.
4. Rozkłady jazdy i grafiki
Rozkłady jazdy i grafiki zajęć (tak zwane timetables). Mówiąc na przykład o tym, kiedy odjeżdża autobus czy kiedy zaczynają się zajęcia używamy Present Simple.
Autobus odjeżdża o 17. (Jest to częścią rozkładu, więc czynność się powtarza.)
Zaczynamy zajęcia o ósmej rano. (Plan lekcji, tego konkretnego dnia zawsze zaczynamy zajęcia o 8.)
5. Preferencje, gusta
Czasowniki wyrażające nasze preferencje używane są właśnie w czasie Present Simple. Do czasowników tych należą: love (kochać), like (lubić), hate (nienawidzić), enjoy (lubić, czerpać z czegoś przyjemność), can’t stand (nie móc znieść), prefer (preferować).
Nienawidzę kawy.
Lubię go.
6. Opisywanie wydarzeń np. z filmu
Present Simple używamy też do streszczania wydarzeń z filmu czy książki.
Na koniec, główny bohater ma wypadek samochodowy i umiera.
7. Nawyki
Gdy chcemy opowiedzieć o naszych nawykach, również zastosujemy czas Present Simple.
Piję sok pomarańczowy na śniadanie.
Oglądamy telewizję wieczorami.
8. Instrukcje i wskazówki
Skręć w pierwszą w lewo.
Dodaj szczyptę soli i zagotuj.
9. Wyrażenie przyszłości
Moja mama przyjeżdża jutro.
Zajęcia zaczynają się za godzinę.
10. Sekwencja akcji w tym komentowanie wydarzeń sportowych
Najpierw myję zęby, a następnie jem śniadanie.
Ronaldo przejmuje piłkę i podaje ją do swojego kolegi.
11. Nagłówki w gazetach
Młoda matka zarabia sprzedając stare skarpetki
Wahadłowiec NASA eksploduje
Kiedy używamy czasu Present Simple?
Nagłówki w gazetach
Present Continuous
Present Simple i Present Continuous to dwa czasy, które poznajemy na samym początku nauki języka angielskiego. Sprawdź na czym polega różnica między nimi w artykule Present Simple vs Present Continuous.
Present Simple: przykładowe zdania
On zawsze budzi się o 7 rano.
Odwiedzamy naszych dziadków co niedzielę.
Oni zawsze jedzą w trakcie lekcji.
Czasami chodzimy pobiegać wieczorem.
Oni nigdy nie słuchają muzyki, kiedy się uczą.
Lubię ich, bo są pomocni.
Ona rzadko je śniadanie w domu.
Pociąg odjeżdża za 5 minut!
Widzimy się codziennie.
Each vs every
Sprawdź czym różnią się od siebie each oraz every.
Moi rodzice zawsze na wszystko narzekają.
On ćwiczy trzy razy dziennie!
Nigdy nie wstajemy wcześnie w weekendy.
Uwaga!
Poznaj inne angielskie czasy teraźniejsze z artykułu czasy teraźniejsze w języku angielskim.
wake up – to budzić się
get up – to wstawać