Amerykański angielski a brytyjski angielski: różnice
British English czy American English? Brytyjski angielski czy amerykański angielski? W języku angielskim porozumiewają się ludzie na całym świecie. Istnieją więc różne odmiany angielskiego, w zależności od regionu. Najważniejszymi odmianami języka angielskiego są brytyjski angielski (British English) i amerykański angielski (American English). Wiele osób uczących się języka nieświadomie używa zarówno słów brytyjskich, jak i amerykańskich zamiast trzymać się jednej odmiany języka.
Zmiany językowe angielskiego
Jak zmieniał się język angielski? Zmiany nie nastąpiły nagle – był to długi proces. Przede wszystkim, duży wpływ na język amerykański miały mieszanka kulturowa w koloniach oraz nowe środowisko, w którym znaleźli się osadnicy z Wielkiej Brytanii. Ameryki nie zamieszkiwali jedynie Brytyjczycy – przybywali tam również przedstawiciele innych narodów europejskich, co skutkowało użyciem zapożyczeń z innych języków europejskich. Koloniści, nie mając kontaktu z brytyjską odmianą języka angielskiego, nadal używali zwrotów i słów, które na Starym Kontynencie wyszły już z użycia. Ponadto zjawiska i rzeczy, które występowały na Nowym Kontynencie musiały zostać nazwane.
Więcej na ten temat znajdziesz w artykule historia rozbieżności języka angielskiego.

Różnice w słownictwie w amerykańskim angielskim i brytyjski angielskim
Między brytyjskim i amerykańskim angielskim występują znaczne różnice w używanym słownictwie. Niekiedy słowo używane w Wielkiej Brytanii znaczy coś zupełnie innego niż to samo słowo w amerykańskim. Na przykład słowo vest po brytyjsku oznacza podkoszulkę, a po amerykańsku kamizelkę.

Mieszkania i dom (housing and the home)
Między brytyjskim a amerykańskim angielskim znacznie różnią się słowa dotyczące domu/mieszkania i przedmiotów znajdujących się w nim. Warto być świadomym różnic w nazewnictwie, zwłaszcza jeśli planujemy na przykład wynająć mieszkanie w Wielkiej Brytanii – będziemy szukali flat, a nie apartment.
| Brytyjski angielski | Amerykański angielski | Polski | ||
|---|---|---|---|---|
| block of flats | apartment building | blok mieszkalny | ||
| dustbin | garbage can | kosz na śmieci | ||
| flat | apartment | mieszkanie | ||
| garden | yard | ogród | ||
| ground floor | first floor | parter | ||
| hosepipe | garden hose | wąż ogrodowy | ||
| letterbox | mailbox | skrzynka na listy | ||
| lift | elevator | winda | ||
| kitchen towels | paper towels | ręczniki papierowe | ||
| loo roll (informal) | toilet paper | papier toaletowy | ||
| mixer | blender | blender | ||
| postcode | zip code | kod pocztowy | ||
| semi-detached house | duplex | “bliźniak” (typ domu) |
||
| sitting room | living room | salon / pokój dzienny | ||
| tea towel | dish towel | ścierka do naczyń | ||
| terraced house | town house | szeregówka | ||
| rubbish bin | garbage can, trashcan | kosz na śmieci | ||
| wardrobe | closet | szafa | ||
| washing-up liquid | dish soap | płyn do mycia naczyń | ||
| waste bin | waste basket | śmietnik | ||
| worktop | countertop | blat | ||

Transport i części samochodowe (transport and car parts)
W czasie kiedy wynaleziono samochody, między brytyjskim i amerykańskim angielskim występowały już pewne różnice i gdy zaszła potrzeba nazwania części samochodowych, oba kraje wymyśliły nazwy według własnego uznania. Z tego powodu występuje znaczna rozbieżność między nazwami amerykańskimi i angielskimi w motoryzacji.
| Brytyjski angielski | Amerykański angielski | Polski | ||
|---|---|---|---|---|
| bonnet | hood | maska samochodu | ||
| boot | trunk | bagażnik | ||
| car park | parking lot | parking | ||
| crossroads | intersection | skrzyżowanie | ||
| diversion | detour | objazd | ||
| dual carriageway | divided highway | droga dwupasnowa |
||
| driving license | driver’s license | prawo jazdy | ||
| estate car | station wagon | kombi | ||
| gearbox | transmission | skrzynia biegów | ||
| gear lever | gearshift | dźwignia przerzutki | ||
| high street | mainstreet | główna ulica handlowa | ||
| indicator | turn signal | światła zmiany kierunku ruchu |
||
| kerb | curb | krawężnik | ||
| lorry | truck | ciężarówka | ||
| low loader | flatbed truck | ciężarówka nisko- podwoziowa |
||
| metalled road | paved road | droga utwardzona | ||
| pavement / footway | sidewalk | chodnik | ||
| pedestrian crossing / zebra crossing |
crosswalk | przejście dla pieszych | ||
| petrol | gas / gasoline | benzyna | ||
| means of transport | means of transportation | środki transportu | ||
| motorway | expressway / highway | autostrada | ||
| number plate | license plate | tablica rejestracyjna | ||
| railway | railroad | kolej | ||
| return (ticket) | round-trip | bilet w obie strony | ||
| ring road | beltway, freeway | obwodnica | ||
| road surface | pavement | nawierzchnia drogi | ||
| saloon | sedan | sedan | ||
| silencer | muffler | tłumik | ||
| single (ticket) | one-way | bilet w jedną stronę | ||
| spanner | wrench | klucz maszynowy | ||
| third-party insurance | liability insurance | ubezpieczenie OC | ||
| torch | flashlight | latarka | ||
| toll motorway | toll road, turnpike | autostrada płatna | ||
| tyre | tire | opona | ||
| racing car | race car | samochód wyścigowy | ||
| railway | railroad | kolej | ||
| reversing lights | back-up lights | światło wsteczne | ||
| ring road | beltway | obwodnica | ||
| roundabout | traffic circle | rondo | ||
| rowing boat | row boat | kajak | ||
| underground | subway | metro | ||
| use public transport | use public transportation | korzystać z transportu publicznego | ||
| windscreen | windshield | szyba przednia | ||

Ubrania (clothing)
Na różnice w nazewnictwie ubrań w brytyjskim i amerykańskim angielskim wpłynęły m.in. różnice kulturowe. Słowa takie jak poncho (obecnie używane również w Wielkiej Brytanii) weszły do amerykańskiego angielskiego dzięki zamieszkującym Amerykę Indianom. Z kolei rucksack (plecak) to słowo zapożyczone przez Brytyjczyków z niemieckiego.
| Brytyjski angielski | Amerykański angielski | Polski | ||
|---|---|---|---|---|
| balaclava | ski mask | kominiarka | ||
| braces | suspenders | szelki | ||
| bumbag | fanny pack | nerka | ||
| clothes peg | clothespin | klamerka | ||
| dinner jacket | tuxedo | smoking | ||
| dressing gown | robe | szlafrok | ||
| dungarees | overalls | ogrodniczki | ||
| handbag | handbag, purse | torebka | ||
| jumper | sweater | sweter | ||
| knickers | underwear | majtki | ||
| nappy | diaper | pielucha | ||
| polo neck | turtleneck | golf | ||
| pyjamas | pajamas | piżama | ||
| shoestring | shoelace | sznurówka | ||
| sleeveless jersey | tank top | podkoszulek bez rękawów | ||
| swimming costume | bathing suit | kostium kąpielowy | ||
| trainers | sneakers | buty sportowe | ||
| trouser suit | pantsuit | garnitur damski | ||
| trousers | pants | spodnie | ||
| waistcoat | vest | kamizelka | ||
| wellies | rain boots | buty przeciw- deszczowe |
||
| windcheater | windbreaker | wiatrówka | ||
| vest | undershirt | podkoszulka | ||
| zip | zipper | zamek | ||
| rucksack | backpack | plecak | ||
Czy wiesz, że?
W amerykańskim angielskim potocznie na podkoszulkę mówi się wife beater. Wife beater oznacza również damski bokser, czyli mężczyzna który bije kobiety.

Jedzenie i kuchnia (food and kitchen)
Podobnie jest z nazwami jedzenia. Niektóre brytyjskie nazwy pochodzą z francuskiego (courgette), za to amerykańskie z hiszpańskiego (cilantro) ze względu na sąsiedztwo Meksyku.
| Brytyjski angielski | Amerykański angielski | Polski | ||
|---|---|---|---|---|
| aniseed | anise | anyż | ||
| aubergine | eggplant | bakłażan | ||
| banger | sausage | kiełbasa | ||
| beetroot | beet | burak | ||
| biscuits | cookies | ciastka | ||
| brawn | head cheese | salceson | ||
| candy floss | cotton candy | wata cukrowa | ||
| canteen | cafeteria | stołówka | ||
| chili sauce | hot sauce | sos chili | ||
| chips | French fries | frytki | ||
| cooker | oven | piekarnik | ||
| cooker | stove | kuchenka | ||
| coriander | cilantro | kolendra | ||
| cornflour | cornstarch | skrobia z kukurydzy | ||
| cos lettuce | romaine lettuce | sałata rzymska | ||
| crisps | chips | chipsy | ||
| courgette | zucchini | cukinia | ||
| cutlery | silverware | sztućce | ||
| digestives | Graham crackers | krakersy | ||
| fairy cake | cupcake | babeczka | ||
| fizzy drink | soft drink | napój bez- alkoholowy |
||
| ice lolly | popsicle | lód owocowy (na bazie wody) |
||
| icing | frosting | polewa | ||
| icing sugar | confectioner’s sugar | cukier puder | ||
| jelly | Jell-O | galaretka | ||
| jelly babies | jelly beans | żelki w kształcie fasolek | ||
| jug | pitcher | dzbanek | ||
| lolly | lollipop | lizak | ||
| maize | corn | kukurydza | ||
| mangetout | snow peas | fasola szparagowa | ||
| minced meat | ground meat | mięso mielone | ||
| prawns | shrimp | krewetki | ||
| pudding | dessert | pudding | ||
| rocket | arugula | rukola | ||
| salt and pepper pot | salt and pepper shaker | pojemniki na sól i pieprz | ||
| scones | biscuits | bułeczki | ||
| soyabean | soybean | soja | ||
| spring onion | scallion | szczypiorek | ||
| sultanas | golden raisins | rodzynki sułtańskie | ||
| sweets | candy | słodycze | ||
| takeaway | takeout | jedzenie na wynos | ||
| tin | can | puszka | ||
| tinned food | canned food | jedzenie w puszce | ||
| to hull | to shuck | łuskać | ||
| treacle | molasses | melasa | ||
| wholemeal bread | whole wheat bread | chleb pełno- ziarnisty |
||

Różne (miscellaneous)
Inne różnice między słownictwem brytyjskim a amerykańskim związane są przede wszystkim z kulturą, społeczeństwem i stylem życia.
| Brytyjski angielski | Amerykański angielski | Polski | ||
|---|---|---|---|---|
| abattoir | slaughterhouse | rzeźnia | ||
| American football | football | futbol amerykański | ||
| anti-clockwise | counter-clockwise | przeciwnie do ruchu wskazówek zegara |
||
| autumn | fall | jesień | ||
| bank holiday | legal holiday | dni ustawowo wolne od pracy |
||
| banknote | bill | banknot | ||
| barrister | attorney | adwokat | ||
| bill | check | rachunek | ||
| caretaker | janitor | dozorca | ||
| carousel roundabout | merry-go-round | karuzela | ||
| chemist | drugstore | apteka | ||
| draughts | checkers | warcaby | ||
| dummy | pacifier | smoczek | ||
| dustman | garbage collector | śmieciarz | ||
| flexitime | flextime | elastyczne godziny pracy | ||
| football | soccer | piłka nożna | ||
| funfair | carnival | wesołe miasteczko | ||
| holidays | vacation | wakacje | ||
| invigilate | proctor | nadzorować | ||
| ladybird | ladybug | biedronka | ||
| lay by | rest stop / area | zatoka postojowa | ||
| mate | friend | kolega / koleżanka | ||
| mobile phone | cell phone | telefon komórkowy | ||
| nail varnish | nail polish | lakier do paznokci | ||
| naughts and crosses | tic-tack-toe | kółko krzyżyk | ||
| pay with cash | pay in cash | płacić gotówką | ||
| to wee | to pee | robić siusiu | ||
| photo session | photoshoot | sesja zdjęciowa | ||
| plaster | band aid | plaster | ||
| pocket money | allowance | kieszonkowe | ||
| postman | mailman | listonosz | ||
| postbox | mailbox | skrzynka pocztowa | ||
| power point | outlet | gniazdko elektryczne | ||
| pram | baby carriage | wózek dziecięcy | ||
| programme | program | program | ||
| pub | bar | bar | ||
| queue | line | kolejka | ||
| reverse charge | collect call | rozmowa na koszt rozmówcy |
||
| skipping rope | jump rope | skakanka | ||
| solicitor | lawyer | prawnik | ||
| so cheap as… | as cheap as… | tak tanie jak… | ||
| spots | zits | pryszcze | ||
| to ring someone up | to call someone | zadzwonić do kogoś | ||
| to phone someone | to call someone | zadzwonić do kogoś | ||
| trolley | luggage cart | wózek bagażowy | ||
| trolley | shopping cart | wózek sklepowy | ||
Office supplies
| Brytyjski angielski | Amerykański angielski | Polski | ||
|---|---|---|---|---|
| drawing pin | thumbtack | pinezka | ||
| filing cabinet | file cabinet | szafa na dokumenty | ||
| foldover clip | binder clip | klip do papieru składany | ||
| marker felt-tip pen | marker | marker | ||
| plasticine | play dough | plastelina | ||
| rubber | eraser | gumka | ||
| sellotape | Scotch tape | taśma klejąca | ||
| set square | triangle | ekierka | ||
| wastepaper basket | wastebasket | kosz na śmieci | ||

Pisownia amerykańska a brytyjska
W 1806 roku Noah Webster opublikował słownik American Dictionary of English Language, w którym po raz pierwszy zawarta była amerykańska pisownia.
słowa kończące się na -er/-re
Słowa, które w brytyjskim angielskim kończą się na -re, w amerykańskiej odmianie angielskiego będziemy zapisywali z końcówką -er.
| Brytyjski angielski | Amerykański angielski | Polski |
|---|---|---|
| theatre | theater | teatr |
| litre | liter | litr |
| fibre | fiber | błonnik |
słowa kończące się na -or/-our
Słowa, które po brytyjsku zapisujemy z końcówką -our, w amerykańskiej odmianie angielskiego kończą się na -or.
| Brytyjski angielski | Amerykański angielski | Polski |
|---|---|---|
| flavour | flavor | smak |
| behaviour | behavior | zachowanie |
| humour | humor | humor |
czasowniki z końcówką -se/-ze i -ise/-ize
| Brytyjski angielski | Amerykański angielski | Polski |
|---|---|---|
| analyse | analyze | analizować, badać |
| apologise | apologize | przepraszać |
| realise | realize | zdawać sobie sprawę |
| paralyse | paralyze | paraliżować |
| authorise | authorize | autoryzować |
rzeczowniki zakończone na -ogue/-og
| Brytyjski angielski | Amerykański angielski | Polski |
|---|---|---|
| catalogue | catalog | katalog |
| dialogue | dialog | dialog |
| monologue | monolog | monolog |
Amerykański angielski i brytyjski angielski a idiomy i inne frazy
| Brytyjski angielski |
Amerykański angielski |
Polski | ||
|---|---|---|---|---|
| flogging a dead horse | beating a dead horse | wysilać się na próżno | ||
| a new lease of life | a new lease on life | “nowe życie”, być jak nowonarodzony |
||
| a home from home | a home away from home | drugi dom | ||
| to touch wood | to knock on wood | odpukać w niemalowane drewno | ||
| a skeleton in the cupboard | a skeleton in the closet | sekret | ||
| take it with a pinch of salt | take it with a grain of salt | wziąć coś z przymrużeniem oka |
||
| a know-all | a know-it-all | mądrala | ||
| It’s down to you. | It’s up to you. | To zależy od ciebie. | ||
| jump the queue | cut in line | wepchnąć się w kolejkę | ||
| do the washing up | do the dishes | zmywać naczynia | ||
| to have a lie-in | to sleep in | dłużej pospać, zostać w łóżku |
||
| Better move off. | Better get going. | Lepiej już idź. | ||
| Come round my house. | Come over to my house. | Przyjdź do mnie do domu. | ||
| to jump a red light | to run a red light | przejechać na czerwonym świetle |
||
| to lay the table | to set the table | nakryć do stołu | ||
| Fill in the gaps. | Fill in the blanks. | Uzupełnij luki. | ||
| to go off (milk) | to go bad (milk) | zepsuć się (mleko) | ||
| Please ring off. | Please hang up. | Odłóż słuchawkę. | ||
| throw a wobbler | throw a fit | wkurzyć się | ||
Znaki interpunkcyjne (punctuation marks)
Ponadto, nazwy znaków interpunkcyjnych również się różnią:
| Brytyjski angielski | Amerykański angielski | ||
|---|---|---|---|
| . | full stop | period | |
| ( ) | brackets | parentheses | |
| [ ] | square brackets | brackets | |
| { } | curly brackets | curly braces | |
Różnice między amerykańskim a brytyjskim angielskim nie występują tylko w słownictwie. Przeczytaj o pozostałych różnicach w artykule różnice w amerykański angielski i brytyjski angielski.







Add comment