Idiomy: idiomy z kolorami

Idiomy, czyli wyrażenia charakterystyczne dla danego języka znajdziemy w większości języków. W języku angielskim cieszą się one szczególna popularnością i są bardzo często używane przez native speakerów. Wyrażenia typu „myśleć o niebieskich migdałach” czy „złoty środek” są nam wszystkim znane. Jak zaś wyglądają idiomy angielskie związane z kolorami? Oto 10 idiomów z kolorami:

black sheep (of the family)

Wyrażenie mające swój odpowiednik w języku polskim – „czarna owca w rodzinie”, czyli osoba która przynosi rodzinie wstyd, np. osoba która nie chce iść na studia, w rodzinie gdzie wszyscy posiadają wykształcenie wyższe. Pochodzenie idiomu jest dosyć jasne. Bywa, że w stadzie owiec o białym umaszczeniu rodzi się owca o umaszczeniu czarnym, przez co wyróżnia się ze stada. Dzieje się to w związku z naturalnymi procesami genetycznymi. W dawnych czasach wełna pozyskiwana z takiej owcy uważana była za mniej wartościową niż wełna pozyskana z owcy o białym umaszczeniu. Wyrażenie black sheep stało się popularne w XVIII wieku i jest związane z przysłowiem There is a black sheep in every flock, oznaczającego, że w każdej grupie czy rodzinie jest „czarna owca”.

She never went to college. She’s the black sheep of the family.

Nigdy nie poszła na studia. Jest czarną owcą w rodzinie.

Everyone in my family are lawyers but I want to be an artist. I’m the black sheep of the family.

Wszyscy w mojej rodzinie są prawnikami, ale ja chce zostać artystą. Jestem czarną owcą w rodzinie.

to catch someone red-handed

Oznacza „złapać kogoś na gorącym uczynku”. Dlaczego więc red-handed? Przypuszcza się, że red, czyli kolor czerwony odnosi się tu do krwi na rękach mordercy i początkowo idiom ten używany był tylko w kontekście przyłapania kogoś na morderstwie. Idiom został użyty po raz pierwszy około roku 1819.

He was caught red-handed while trying to steal a car.

Został złapany na gorącym uczynku podczas gdy próbował ukraść samochód.

The police caught the thief red-handed.

Policja złapała złodzieja na gorącym uczynku.

to get the green light

Po polsku – „dostać zielone światło”, czyli dostać pozwolenie na zrobienie czegoś. Idiom jest związany z ruchem drogowym – zielone światło na sygnalizacji świetlnej oznacza, że można jechać dalej. W branży filmowej to green-light sth oznacza „zaakceptować projekt, produkcję”, a tym samym zgodzić się na jego finansowanie i wprowadzić w fazę preprodukcji.

I got the green light from my boss to begin the project.

Dostałam od szefa zielone światło na rozpoczęcie projektu.

We got the green light – now we can start preparing for the competition.

Dostaliśmy zielone światło – teraz możemy zacząć przygotowywać się do rywalizacji.

the grass is greener on the other side (of the fence)

Dosłownie „trawa jest bardziej zielona po drugiej stronie płotu”. Polska wersja tego wyrażenia to „wszędzie dobrze, gdzie nas nie ma”. Oznacza, że ludzie często przejawiają tendencję do porównywania się z innymi i myślenia, że w innym miejscu zamieszkania czy w innej pracy byliby szczęśliwsi. W rzeczywistości niekoniecznie jest tak, jak sądzą. Oryginalnie było to łacińskie przysłowie, przetłumaczone na język angielski w roku 1545, jednak stało się popularne dopiero w XX wieku.

In reality, your neighbor’s life is not as great as you think. The grass is greener on the other side.

Tak naprawde, twój sąsiad nie ma tak wspaniałego życia jak Ci się wydaje. „Wszędzie dobrze, gdzie nas nie ma”.

green with envy

Odpowiednik polski to wyrażenie „zielony z zazdrości”. Idiom ten jest prawdopodobnie związany z Shakespearem, który w swoich dziełach używał określeń green sickness (dosłownie „zielona choroba”) i green-eyed monster (dosłownie „zielonooki potwór”) w odniesieniu do uczucia zazdrości. Idiom green with envy zaczął być używany w połowie XIX wieku.

She was green with envy when she saw my new car.

Zrobiła się zielona z zazdrości, kiedy zobaczyła mój nowy samochód.

Julia was green with envy when she found out I got a promotion.

Julia była zielona z zazdrości, kiedy dowiedziała się, że dostałam awans.

once in a blue moon

Blue moon to określenie na drugą pełnię księżyca w ciągu miesiąca kalendarzowego. Zjawisko występuje niezwykle rzadko i stąd właśnie powiedzenie once in a blue moon, czyli „bardzo rzadko”. Polskim odpowiednikiem o podobnym znaczeniu mogłoby być powiedzenie „od wielkiego dzwonu” czy bardziej potocznie „raz na ruski rok”.

We go out once in a blue moon.

Bardzo rzadko gdzieś wychodzimy.

We don’t talk regularly. He calls me once in a blue moon.

Nie rozmawiamy regularnie. On dzwoni do mnie od wielkiego dzwonu.

in black and white

Po polsku idiom ten brzmi „czarno na białym”, czyli po prostu „na piśmie, na papierze, w sposób niepodważalny”. Dokumenty zazwyczaj pisane są czarnym drukiem na białym papierze. Czarny i biały to kontrastujące ze sobą kolory, kojarzące się z przejrzystością.

It was in the agreement, in black and white.

To było w umowie, czarno na białym.

We need to write down the terms of the contract so that it’s in black and white.

Musimy spisać warunki umowy, żeby wszystko było czarno na białym.

to roll out the red carpet for someone

Dosłownie oznacza „wyścielić przed kimś czerwony dywan”, czyli przyjąć kogoś w gościnny sposób. Czerwony dywan kojarzy się z ceremoniami rozdania nagród lub wizytą znanej osobistości. Tradycja wyścielania czerwonego dywanu na takich uroczystościach sięga początków XX wieku. Przyjmuje się, że właśnie wtedy powstały wyrażenia red carpet treatment oraz red carpet welcome, czyli traktowanie kogoś w sposób jakby był znaną osobistością.

They rolled out the red carpet for me.

Powitali mnie z wielką serdecznością („Wyścielili przede mną czerwony dywan”).

My family rolls out the red carpet for my sister everytime she comes back home for the summer.

Moja rodzina urządza mojej siostrze królewskie powitanie za każdym razem kiedy wraca do domu na wakacje.

a white lie

„Białe kłamstwo”, czyli kłamstwo na mało znaczący temat, często mówione, aby kogoś nie zranić lub nie zmartwić. Kolor biały tradycyjnie kojarzy się z czymś dobrym i czystym, co nie ma złych intencji i stąd właśnie „białe kłamstwo”. Najstarszy zachowany cytat zawierający wyrażenie white lie pochodzi z „The Gentlemen’s Magazine” z 1741 roku.

I told a white lie not to hurt her feelings.

Powiedziałem niewinne kłamstewko, żeby nie zranić jej uczuć.

A little white lie never hurt anybody.

Małe, niewinne kłamstewko jeszcze nigdy nie zrobiło nikomu krzywdy.

out of the blue

Dłuższa wersja tego idiomu to out of the clear blue sky. Kolor blue, czyli niebieski odnosi się tu właśnie do czystego, niebieskiego nieba. Widząc bezchmurne niebo, nie spodziewamy się burzy z piorunami. Przychodzi ona out of the blue, czyli niespodziewanie, bez ostrzeżenia. Podobnym wyrażeniem jest a bolt from the blue. Bolt, czyli błyskawica pojawia się na bezchmurnym niebie niespodziewanie. Odpowiadającym wyrażeniem po polsku jest „jak grom z jasnego nieba”.

He got mad at me, out of the blue.

Niespodziewanie, zdenerwował się na mnie.

Anna appeared out of the blue and asked how I was.

Anna pojawiła się nagle znikąd i spytała jak się miewam.