Idiomy: idiomy z ubraniami

Idiomy to ważny element języka angielskiego i warto umieć posługiwać się nimi w życiu codziennym. Wiele idiomów, czyli wyrażeń charakterystycznych dla języka angielskiego jest związanych z ubraniami. Oto najbardziej popularne z nich:

cut from the same cloth

Dosłownie „wycięty z tego samego materiału”. Idiomu używamy gdy chcemy powiedzieć, że ktoś jest do kogoś podobny. Pochodzenie idiomu jest związane z produkcją odzieży – przy szyciu garnituru spodnie i marynarka muszą być „wycięte” z tego samego materiału, żeby do siebie pasowały. Nie istnieje dokładny polski odpowiednik tego idiomu, ale najbliższe znaczeniowo jest „jak dwie krople wody”.

My son and I are cut from the same cloth.

Ja i mój syn jesteśmy do siebie bardzo podobni.

Everybody says that me and my mom are cut from the same cloth.

Wszyscy mówią, że ja i moja mama jesteśmy do siebie bardzo podobne.

with a fine-toothed comb

Dosłownie „grzebieniem z gęstymi zębami”. Oznacza „dokładnie, wnikliwie”. Grzebień z gęstymi zębami jest wykorzystywany przy leczeniu wszawicy. Po zabiciu wesz, wyczesuje się je wraz z jajami, które złożyły. Trzeba to zrobić w sposób dokładny, aby choroba nie wróciła i stąd właśnie znaczenie idiomu with a fine-toothed comb. Angielski czasownik frazowy comb over oznacza „dokładnie coś przeszukać”, czyli po prostu „przeczesać”.

We went over the flat with a fine-toothed comb.

Dokładnie przeczesaliśmy mieszkanie.

The police went over the whole neighborhood with a fine-toothed comb, but the criminal was nowhere to be seen.

Policja przeczesała dokładnie całe osiedle, ale nigdzie nie znalazła przestępcy.

to fit like a glove

Dosłownie „dopasowywać się jak rękawiczka”, najczęściej mówimy tak o elemencie garderoby, który pasuje na kogoś idealnie, „jak ulał”. Rękawiczka należy do akcesoriów, które powinny być bardzo dobrze dopasowane, stąd też zapewne pochodzenie idiomu. Jest używany od XVIII wieku.

That dress fits you like a glove.

Ta sukienka leży na Tobie jak ulał.

Even though that shirt wasn’t cheap, I had to buy it. It fits me like a glove!

Pomimo, że ta koszula nie była tania, musiałam ją kupić. Pasuje na mnie jak ulał!

to lose one’s shirt

Dosłownie „stracić swoją koszulę”, a idiomatycznie – stracić wszystkie pieniądze, zbankrutować. Najczęściej używany w kontekście gier hazardowych. Osoba, która przegrywa traci wszystko, nawet koszulę, którą ma na sobie.

I lost my shirt in a poker game.

Przegrałem wszystko w grze w pokera.

He got addicted to gambling and he lost his shirt.

Uzależnił się od hazardu i przegrał wszystkie swoje oszczędności.

to roll up one’s sleeves

Odpowiednik tego idiomu w języku polskim to „zakasać rękawy”, czyli wziąć się do pracy. Wyrażenie wywodzi się od znaczenia dosłownego. Przystępując do pracy fizycznej, podwijamy rękawy koszuli, aby ich nie ubrudzić. Podwinięcie rękawów sygnalizuje więc gotowość do pracy.

It’s time to roll up your sleeves and get down to work.

Czas zakasać rękawy i wziąć się do pracy.

Roll up your sleeves! We’ve got some work to do!

Zakasuj rękawy! Mamy pracę do wykonania!

to have an ace up one’s sleeve

Odpowiednik polskiego „mieć asa w rękawie”, czyli mieć jakiś sekretny plan lub pomysł w zanadrzu, który możemy wykorzystać w dogodnym dla nas czasie. Idiom wywodzi się oczywiście z gier karcianych. As to najsilniejsza karta w talii. Oszuści karciani chowają dobre karty w rękawach i wykorzystują je dopiero w korzystnym dla nich momencie.

That girl always has an ace up her sleeve.

Ta dziewczyna zawsze ma asa w rękawie.

I thought, I had already won, but then it turned out my opponent had an ace up his sleeve.

Myślałem, że już wygrałem, jednak okazało się że mój przeciwnik miał asa w rękawie.

to laugh up one’s sleeve

Oznacza „śmiać się w ukryciu, śmiać się po cichu do samego siebie”. Idiom wziął się prawdopodobnie od tego, że kiedy nie chcemy by ktoś zauważył, że się z czegoś śmiejemy, odruchowo ukrywamy usta w rękaw (ang. sleeve).

I was laughing up my sleeve during the whole meeting.

Śmiałam się sama do siebie przez całe spotkanie.

He tried to look serious but he was laughing up his sleeve.

Starał się wyglądać poważnie, ale śmiał się sam do siebie.

to get the boot

Dosłownie „dostać buta”, oznacza „zostać zwolnionym”. Pochodzenie tego idiomu nie jest do końca znane, boot może oznaczać w tym kontekście również „kopnięcie, uderzenie”. Słowo boot ma wiele różnych znaczeń może oznaczać m.in. wysoki but, kopnięcie, czy bagażnik (brytyjski angielski). Wyrażenie po polsku bliskoznaczne do tego idiomu to „wyrzucić kogoś na bruk”.

I got the boot today. I have to find a new job.

Zostałem dziś zwolniony. Muszę znaleźć nową pracę.

I couldn’t believe it, that she had got the boot.

Nie mogłam uwierzyć, że ją zwolnili.

to fill someone’s shoes

Oznacza „zastąpić kogoś na jego miejscu, przejąć czyjeś obowiązki na danym stanowisku”. Jest powiązane z wyrażeniem to walk a mile in someone’s shoes, które oznacza dosłownie „przejść milę w czyichś butach”. Przenośnie oznacza postawić się na czyimś miejscu, spojrzeć na coś z perspektywy danej osoby, chodząc właśnie w jej butach. Podobnie jest z to fill someone’s shoes – kiedy kogoś zastępujemy musimy postawić się na miejscu danej osoby i spojrzeć na wszystko z jej perspektywy.

No one can fill my mother’s shoes.

Nikt nie potrafi zastąpić mojej mamy.

Our teacher is on maternity leave now, so someone will have to fill her shoes.

Nasza nauczycielka jest teraz na urlopie macierzyńskim, więc ktoś będzie musiał ją zastąpić.

below the belt

Tak samo jak polskie „poniżej pasa”, below the belt oznacza chwyt niedozwolony. Wyrażenie wywodzi się ze świata boksu – w tym sporcie uderzenie przeciwnika poniżej pasa jest niedozwolone. Najstarsze źródło, w którym można znaleźć wyrażenie below the belt, tyle że w znaczeniu dosłownym, pochodzi z gazety „The Bell’s Life In London And Sporting Chronicle” z 1841 roku.

That move was below the belt!

To było posunięcie poniżej pasa!

We couldn’t believe, he could do something like this – that was below the belt.

Nie mogliśmy uwierzyć, że on mógł zrobić coś takiego – to był cios poniżej pasa.