Liczby po angielsku: wstęp

Liczby po angielsku to jedno z pierwszych zagadnień, którego uczą się osoby zaczynające swoją przygodę z angielskim. Nie są one jednak zawsze tak proste jak się wydaje. Nawet zapis cyfrowy liczb różni się między brytyjskim angielskim, amerykańskim angielskim i polskim. Co więcej, w języku angielskim, nazwy większych liczb potrafią być mylące, gdyż okazuje się, że polski bilion i angielski billion to dwie różne liczby. Jeśli dopiero zaczynasz swoją przygodę z liczbami, najpierw zajrzyj do artykułu o liczbach dla początkujących, gdzie znajdziesz podstawowe liczby wraz z wymową oraz wiele ćwiczeń na tworzenie liczb.

---

Liczby po angielsku: od 1 do 10

Oto liczby po angielsku od 1 do 10:

number	English
1	one
2	two
3	three
4	four
5	five
6	six
7	seven
8	eight
9	nine
10	ten

Tak jak w każdym języku, liczb 1-10 należy nauczyć się na pamięć. Jest to bardzo ważne, ponieważ przydają się one przy tworzeniu większych liczb.

---

Liczby po angielsku: od 11 do 19

Oto liczby po angielsku od 11 do 19:

number	English
11	eleven
12	twelve
13	thirteen
14	fourteen
15	fifteen
16	sixteen
17	seventeen
18	eighteen
19	nineteen

Aby szybciej zapamiętać liczby po angielsku od 11 do 19, możemy skojarzyć sobie, że kończą się one na -teen (wyjątkiem będą 11 i 12). Teenager to po angielsku nastolatek/nastolatka, czyli osoba, która ma „naście” lat.

---

Liczby po angielsku: od 20 do 100

Oto liczby po angielsku od 20 do 100:

number	English
20	twenty
30	thirty
40	forty
50	fifty
60	sixty
70	seventy
80	eighty
90	ninety
100	a/one hundred

Nazwy liczb 20-90 w większości pochodzą od odpowiadających im cyfr. Do tego wszystkie kończą się na -ty. Warto zwrócić uwagę na pisownię liczebnika forty – chociaż pochodzi on od four.

---

Liczby po angielsku: pisownia

Jeśli chodzi o liczebniki główne, te liczby po angielsku są stosunkowo łatwe. Należy jednak pamiętać o podstawowych zasadach pisowni:

liczby dwucyfrowe

W przypadku liczb dwucyfrowych musimy pamiętać, że w zapisie słownym między cyfrą dziesiątek a jedności stawiamy myślnik.

25  –  twenty-five

38  –  thirty-eight

41  –  forty-one

liczby trzycyfrowe

W czytaniu liczb po angielsku powyżej stu pojawia się różnica między amerykańskim a brytyjskim angielskim. W brytyjskim angielskim po słowie hundred użyjemy słowa and, a w amerykańskim je pominiemy.

number	AmE	BrE
156	one hundred fifty-six	one hundred and fifty-six
224	two hundred twenty-four	two hundred and twenty-four
973	nine hundred seventy-three	nine hundred and seventy-three

Warto też zauważyć, że słowo hundred nie występuje tutaj w liczbie mnogiej – two hundred, three hundred…

Podobnie jest z thousand (tysiąc), million (milion), billion (miliard) itd.

---

Liczby po angielsku: miliony, miliardy i biliony

Różnica w nazewnictwie liczb w angielskim i polskim wynika ze stosowania tzw. długiej i krótkiej skala. Skala długa opiera się na potęgach miliona, a krótka na potęgach tysiąca.

AmE	polski
a thousand (103)	tysiąc (103)
a million (106)	milion (106)
a billion (109)	miliard (109)
a trillion (1012)	bilion (1012)
a quadrillion (1015)	biliard (1015)
a quintillion (1018)	trylion (1018)

Jak widać, polski miliard, to po angielsku billion, polski bilion to angielski trillion itd. Warto również zauważyć, że w nazwach tych liczb po angielsku mamy wszędzie podwójne „l”.

Jak już zostało wspomniane, gdy mówimy o setkach, tysiącach, milionach, nawet jeśli jest ich kilka, używamy formy liczby pojedynczej:

5,000,000 – five milion

6,000 – six thousand

200 – two hundred

Formy liczby mnogiej używamy, gdy opisujemy mniej konkretne liczby:

Zobaczyliśmy tysiące ludzi. (nie wiemy dokładnie, ile tysięcy)

Jego rodzina ma miliony dolarów. (nie wiemy dokładnie, ile milionów)

Oprócz tego należy pamiętać, że przy zapisie większych liczb po angielsku używamy przecinka co trzy miejsca dziesiętne (po polsku oddzielamy cyfry spacją).

AmE	polski
10,000	10 000
25,000,000	25 000 000
3,000,000,000	3 000 000 000

---

Liczby po angielsku: liczebniki porządkowe

Oto liczebniki porządkowe (ordinal numbers) liczb 1-10 w języku angielskim. 

Ordinal number	English	polski
1st	first	1.
2nd	second	2.
3rd	third	3.
4th	fourth	4.
5th	fifth	5.
6th	sixth	6.
7th	seventh	7.
8th	eighth	8.
9th	ninth	9.
10th	tenth	10.

Warto zauważyć, że skrót liczebnika porządkowego po angielsku kończy się odpowiednią dla danego liczebnika końcówką. Po polsku za to, zapisujemy liczby porządkowe z kropką.

Oto liczebniki porządkowe liczb 11-19 w języku angielskim:

Ordinal number	English	polski
11th	eleventh	11.
12th	twelfth	12.
13th	thirteenth	13.
14th	fourteenth	14.
15th	fifteenth	15.
16th	sixteenth	16.
17th	seventeenth	17.
18th	eighteenth	18.
19th	nineteenth	19.

Mimo, że liczebniki 11., 12. i 13. kończą się odpowiednio na 1, 2 i 3, należy pamiętać, że przy zapisie skróconym po angielsku każdego z nich użyjemy końcówki -th. Dlaczego? Patrzymy na pełną formę liczebnika, a nie na liczbę jedności.

W liczebnikach 20. – 90. itd. musimy pamiętać o zamianie końcowego -y na -ie oraz dodaniu końcówki -th.

Ordinal number	English	polski
20th	twentieth	20.
30th	thirtieth	30.
40th	fortieth	40.
50th	fiftieth	50.
60th	sixtieth	60.
70th	seventieth	70.
80th	eightieth	80.
90th	ninetieth	90.
100th	hundredth	100.

Jak łatwo zapamiętać skróty? Wszystkie od 4 do 20 będą kończyły się na th. Jeśli chodzi o większe liczby po angielsku przedstawia się to następująco:

Ordinal number	AmE
21st	twenty-first
22nd	twenty-second
23rd	twenty-third
24th	twenty-fourth

Jak widać, w liczbach powyżej dwudziestu, nie zamieniamy całego liczebnika głównego na liczebnik porządkowy, a jedynie liczbę jedności. Należy więc zapamiętać że skróty tworzymy od dwóch ostatnich liter liczebnika porządkowego (first – st, second – nd, third – rd, fourth i wyżej th).

twentieth-first

Więcej o liczebnika w osobnym artykule, liczebniki porządkowe.

---

Liczby po angielsku: ułamki

Liczby po angielsku, których uczymy się na nieco wyższych etapach nauki to ułamki. Dzielą się one na dwie grupy.

ułamki zwykłe

Zasada czytania ułamków zwykłych jest następująca – liczebnik czytamy jako liczebnik główny, np. two, three, four, a liczbę w mianowniku jako liczebnik porządkowy z końcówką -s, np. thirds, fifths, eights. Przy zapisie używamy myślnika.

⅔ – two-thirds (dwie trzecie)

⅕ – one fifth (jedna piąta)

W tym przypadku nie dodamy „-s” oraz myślnika, ponieważ mówimy tylko o jednej części z pięciu.

⅜ – three-eights (trzy ósme)

¾ – three-fourths (trzy czwarte)

Zamiast formy fourths, możemy również użyć formy quarter (ćwierć).

¾ – three-quarters (trzy czwarte)

Liczebnik ½ możemy też zapisać jako a/one half.

W przypadku liczby, w mianowniku której stoi 2, a a liczniku liczba większa niż 1, mianownik przeczytamy halves.

3⁄2 – three halves

Oprócz tego, do ułamków w sensie matematycznym możemy używać również słowa over, kiedy mówimy o tym, jaka liczba stoi w liczniku (numerator) i mianowniku (denominator). Odnosi się to zwłaszcza do ułamków, które mają w mianowniku większe liczby.

Cztery piąte możemy wtedy zapisać jako four-fifths lub four over five.

Jeśli chcemy wyrazić po angielsku całą liczbę i ułamek używamy słówka and:

5⅚ – five and five-sixths

2½ – two and a half

ułamki dziesiętne

Liczby po angielsku, w tym ułamki dziesiętne, zapisujemy inaczej niż po polsku. Podstawową różnicą jest użycie kropki w zapisie dziesiętnym zamiast przecinka.

AmE	polski
2.25	2,25
10.08	10,08
1.75	1,75

Kropkę w zapisie dziesiętnym czytamy jako point, co jest skrótem od decimal point (znak dziesiętny).

50.2 – fifty point two

35.3 – thirty-five point three

Jeśli po przecinku mamy cyfrę zero, czytamy ją jako oh.

65.04 – sixty-five point oh four

34.03 – thirty-four point oh three

Wszystkie cyfry po przecinku czytamy oddzielnie:

88.934 – eighty-eight point nine three four

31.456 – thirty-one point four five six

Jeśli ułamek jest mniejszy od zera, pomijamy słowo zero:

0.56 – point five six

0.67 – point six seven

---

Liczby po angielsku: numery telefonów

Jak czytać liczby po angielsku w numerach telefonów? Czytamy każdą cyfrę oddzielnie i zamiast zero mówimy oh. W Stanach Zjednoczonych numery telefonów mają zazwyczaj siedem cyfr plus trzycyfrowy numer kierunkowy (area code).

212-304-4102

Two – one – two – three – oh – four – four – one – oh – two

Co w przypadku, gdy mamy dwa zera obok siebie?

1-300-565-7812

One – three hundred – five – six – five – seven – eight – one – two

---

Liczby po angielsku: podwójny, potrójny…

Jak wyrazić po angielsku liczebniki wielorakie?

English	polski
single	pojedynczy
double	podwójny
triple	potrójny
quadruple	poczwórny

Oczywiście, istnieją też liczebniki wielorakie po angielsku od liczb 5 i wyżej, jednak są one raczej rzadko używane (tym bardziej po polsku).

---

Liczby po angielsku: lata

Odczytywanie lat sprawia wiele kłopotów nie tylko na początkowych etapach nauki. Jak poprawnie czytać lata? Generalnie, lata czytamy wymawiając na początku dwie pierwsze cyfry, a następnie dwie ostatnie oddzielnie (z czterech cyfr „robimy” dwie liczby dwucyfrowe)

1997 – nineteen ninety-seven

1764 – seventeen sixty-four

1822 – eighteen twenty-two

---

Liczby po angielsku: liczba zero

Liczbę zero często czytamy jako oh, ale w brytyjskim angielskim, jak i w amerykańskim angielskim mamy również inne sposoby na przeczytanie tej liczby, zależnie od kontekstu.

słowo zero

Po prostu zero powiemy przy podawaniu temperatury, w działaniach matematycznych, czy ilości czegoś (np. punktów).

Na zewnątrz jest zero stopni.

Pięć minus pięć równa się zero.

Nie wierzę, że znów zdobył zero punktów!

słowo oh

Oh przyda nam się nie tylko przy podawaniu dat czy numerów telefonów – używane jest również przy podawaniu wszelakich numerów konta, dłuższych ciągów liczb, a także numerów np. pokoju hotelowego czy autobusu.

bus 407 = bus four oh seven

słowo nil

Możemy użyć tej formy mówiąc o wynikach meczów.

Wynik to dwa do zera.

W amerykańskim angielskim można użyć też formy:

The score is two nothing/ two zip.

słowo love

Jest to forma używana tylko w przypadku podawania wyników gry w tenisa – nie ma nic wspólnego z angielskim love, gdyż pochodzi prawdopodobnie od francuskiego l’œuf oznaczającego jajko, lub właśnie zero.

Fifteen love – piętnaście do zera

---

Liczby po angielsku: jednostki miary

Zarówno w Stanach, jak i w Wielkiej Brytanii stosuje się tak zwane jednostki imperialne, które różnią się od jednostek metrycznych, których używamy m.in. w Polsce. Przeliczanie jednostek często sprawia wiele trudności, zwłaszcza ludziom którzy przeprowadzili się do Stanów czy Wielkiej Brytanii i muszą przystosować się do nowego systemu.

jednostki długości

Podstawową jednostką długości jest cal. W calach (i stopach) podajemy np. wzrost człowieka. Cal jest stosowany w wielu krajach, również tych nieużywających jednostek imperialnych, do podawania przekątnej ekranu urządzeń elektronicznych. Cal wynosi około 2,5 cm i po angielsku nazywa się inch, w skrócie in.

Stopa to jednostka miary, która jest najczęściej stosowana do określania wzrostu człowieka, wraz z calami. Jedna stopa to 12 cali, czyli około 30 cm. Po angielsku stopa to foot, w skrócie ft.

Przykładowy wzrost w stopach i calach:

5ft = 5^′ = 5 stóp ≈ 152.4 cm

5ft 5in = 5^′5^″ = 5 stóp i 5 cali ≈ 165 cm

5ft 6in = 5^′6^″ = 5 stóp i 6 cali ≈ 167,74 cm

5ft 7in = 5^′7^″ = 5 stóp i 7 cali ≈ 170,18 cm

6ft = 6^′ = 6 stóp ≈ 182.88 cm

Jard to jednostka miary używana zamiast metra i wynosi około 91.44 cm, czyli niecały metr. Jard to inaczej 3 stopy, albo 36 cali. Po angielsku jard nazywa się yard i oznacza się go skrótem yd.

Zarówno w Wielkiej Brytanii, jak i w USA, do podawania odległości zamiast kilometrów używa się mil zamiast kilometrów. 1 mila to około 1609 m, lub inaczej 1760 jardów albo 5280 stóp. Ograniczenia prędkości podaje się w milach na godzinę. Przykładowo, ograniczenie prędkości do 50 km/h to około 30 mph (miles per hour).

Jednostka imperialna	Jednostka metryczna
1 inch (in)	2,54 cm
1 foot (ft)	30,48 cm
1 yard (yd)	91,44 cm
1 mile (m)	1609 m

jednostki wagowe

Uncja to jednostka wagi wynosząca około 30 g. Wagę podaną w uncjach znajdziemy zarówno na produktach spożywczych, jak i na przykład na kosmetykach. Po angielsku uncja nazywa się ounce i zapisuje się ją skrótem oz.

Funt to jednostka, używana w Stanach i Wielkiej Brytanii zamiast kilograma. Podaje się w niej też m.in. wagę ludzi. 1 funt, czyli pound to około 450 g. Skrótem od funta jest lbs, od słowa libra, czyli waga.

Przykładowe wagi w funtach:

110 lbs ≈ 50 kg

121 lbs ≈ 55 kg

132 lbs ≈ 60 kg

143 lbs ≈ 65 kg

154 lbs ≈ 70 kg

Jednostka imperialna	Jednostka metryczna
1 ounce(oz)	28,3495 g
1 pound(lbs)	453,59237 g

jednostki objętości

Jeśli chodzi o jednostki objętości, różnice występują również między USA i Wielką Brytanią. Poniższe wartości będą więc podawane w jednostkach amerykańskich.

Produkty płynne, podobnie jak wagę, podaje się w uncjach, tyle że w uncjach płynu. 1 uncja płynu (fluid ounce) to około 30 ml. Różnica między uncją brytyjską i amerykańską wynosi około 1ml. Skrótowo oznacza się ją fl oz.

Jednostką, która często występuje na przykład w przepisach amerykańskich jest 1 cup. Ile to właściwie jest? 1 cup to mniej więcej 240 ml. W polskich przepisach jednostką najbliższą do cup byłaby po prostu szklanka, która ma około 250 ml.

Oprócz tego, stosuje się pintę, galon i kwartę. Wszystkie trzy można najczęściej spotkać na produktach takich jak soki, mleko czy lody. 1 pinta lodów to ok. 0.5 l lodów, czyli np. standardowy kubełek lodów Ben & Jerry’s (ice cream pint). Jedna kwarta to 32 fl oz, czyli około litra. Skrót od kwarty to qt. 4 kwarty to galon, jednostka objętości równa około 4 litry. W galonach mierzy się głównie napoje, najczęściej mają one objętość całego lub połowy galona.

1 galon = 4 kwarty = 8 pint = 128 fl oz

1 kwarta = 2 pinty = 32 fl oz

Jednostka imperialna	Jednostka metryczna
1 fluid ounce (fl oz)	29,5735 ml
1 cup	240 ml
1 pint	473,2 ml
1 quart (qt)	0,946 l
1 gallon (gal)	3,785411784 l

jednostka temperatury

W Stanach Zjednoczonych temperaturę podaje się w Fahrenheitach. Do połowy XX wieku ta jednostka była stosowana również w innych krajach stosujących imperialne jednostki miary, a obecnie oprócz Stanów stosuje się ją tylko na Bahamach, Kajmanach oraz w Belize.

0 ℃ = 32 ℉

100 ℃ = 212 ℉

Do szybkiego przeliczania temperatury wyrażonej w stopniach Fahrenheita (np. podczas pobytu w krajach stosujących daną skalę) na stopnie Celsjusza bez stosowania urządzeń liczących można używać wzorów przybliżonych:

T_Celsjusz = (T_Fahrenheit – 32)/2

wynik zaniżony o 10% w stosunku do dokładnego

T_Celsjusz = (T_Fahrenheit – 32)/2) × 1,1

wynik zaniżony o 1% w stosunku do dokładnego

Ilości możemy również określać przy użyciu słów amount oraz number. Jak je stosować? Sprawdź w artykule amount vs number.